
Biyolojik Oksijen İhtiyacı Nedir ve Nasıl Ölçülür?
Biyolojik Oksijen İhtiyacı (BOİ), belirli sıcaklık (20 °C), süre ve tanımlı koşullar altında, su numunesindeki organik maddelerin mikroorganizmalar tarafından oksitlenmesi için kullanılan çözünmüş oksijen miktarıdır.
BOİ iki aşamadan oluşur:
- Organik yapıların bozularak inorganik bileşenlerine ayrılması
- Nitrifikasyon – azot içeren organik bileşiklerden oluşan amonyumun oksitlenerek nitrit ve nitrat formlarına dönüşmesi
BOİ analizlerinde hedeflenen genellikle birinci aşamadır.
Organik maddelerin tam oksidasyonu için gereken oksijen miktarının;
- Yaklaşık %98’i Kimyasal Oksijen İhtiyacı (KOİ),
- %70’i BOİ,
- %25’i ise potasyum permanganat ile yapılan oksitlenebilirlik testleri ile ölçülebilir.
BOİ değeri;
- Suda bulunan parçalanabilir organik maddelerin türü ve konsantrasyonu,
- Mikroorganizmaların türü, sayısı ve adaptasyonu,
- Mikroorganizmalar için gerekli besin maddelerinin türü ve miktarı,
- İnkübasyon süresi, sıcaklık, ışık koşulları,
- Toksik maddeler ile biyolojik ve/veya biyokimyasal süreçler
gibi birçok faktörden etkilenir.
BOİ₅, 20 °C’de, sudaki organik maddelerin oksidasyonu sırasında mikroorganizmalar tarafından 5 günlük inkübasyon süresi boyunca tüketilen çözünmüş oksijen miktarını ifade eder.
BOİ ölçüm sistemleri:
- 0–4000 mg/L aralığında ölçüm kapasitesine sahiptir.
- 6’lı (IS 6) veya 12’li (IS 12) koyu renk cam numune şişeleri ile çalışır. Her şişe, karıştırıcı mıknatıs, plastik tıkaç ve özel elektronik ölçüm aparatıyla donatılmıştır.
- Manyetik karıştırıcılar (6’lı veya 12’li) ile birlikte kullanılır.
- Cıvasız manometrik basınç sensörü ile ölçüm yapılır.
- Otomatik sıcaklık kontrol sistemi sayesinde optimal koşulları kendi ayarlayabilir.
- Sürekli okuma veya kayıt gerektirmeyen datalogger sistemi sayesinde hafta sonu dahil ölçüm yapılabilir.
- Deney başlangıcında otomatik sıfır kalibrasyonu yapılır.
- Deney sonunda, 5 gün boyunca elde edilen günlük değerler ayrı ayrı görüntülenebilir.
Uyarı: Ölçümler, 20 °C’lik soğutmalı inkübatör ile birlikte gerçekleştirilmelidir.